Đại lý thì có 2 kiểu đại lý phổ biến là:
Đại lý bán hàng đúng giá hưởng hoa hồng
Đại lý bán hàng tự do
Trong đại lý thì chia ra:
Đại lý có đăng ký kinh doanh đóng vai trò như tổng thầu, nhà thầu khu vực (doanh nghiệp)
Đại lý không đăng ký kinh doanh theo mô hình doanh nghiệp.
Mỗi phân khúc và đặc điểm của đại lý sẽ có tính chất và cách hạch toán khác nhau.
Đối với đại lý không đăng ký kinh doanh thì họ không hạch toán gì cả, mua hàng, trả tiền, bán hàng, thu tiền.
Đối với đại lý kinh doanh đóng vai trò là tổng thầu, thầu khu vực thì có các định khoản cơ bản:
khi mua hàng
Nợ TK 156
Nợ TK 133
Có TK 331
thanh toán tiền hàng
nợ TK 331
Có TK 111,112
đối với hàng khuyến mại được hưởng
Nợ TK 156
Có TK 711
Hàng khuyến mãi nhận được dùng để khuyến mãi luôn theo chương trình của nhà sản xuất thì hạch toán thẳng vào tk 003.
Khi bán hàng hạch toán
Nợ TK 632
Có TK 156

Nợ TK 131,111,112
Có TK 511
Có TK 333
Trường hợp đại lý bán đúng giá hưởng hoa hồng thì khi nhận hàng từ nhà cung cấp họ thực hiện việc ghi nợ TK 003
hoa hồng được hưởng họ sẽ hạch toán vào doanh thu
Nợ TK 111,112
Có TK 511, 711 ( tùy vào việc đại lý này chuyên bán hàng hưởng hoa hồng hay vừa bán hàng hưởng hoa hồng vừa bán hàng theo giá tự quyết)
Còn đối với DN
Khi xuất bán hàng cho đại lý thì hạch toán
Nợ TK 131,111,112
Có TK 511
Có TK 333
phản ánh giá vốn
Nợ TK 632
Có TK 155, 156 tùy đó là hàng hóa hay thành phẩm.
Riêng với đại lý bán đúng giá thì lúc này chưa phản ánh doanh thu, hàng hóa xuất điều chuyển đi sẽ hạch toán vào hàng gửi đại lý
Nợ TK 157
Có TK 156,155
Theo HHKT